بررسی تطبیقی نهضت جنگل و قیام کلنل محمدتقی خان پسیان

thesis
abstract

اشغال ایران طی جنگ جهانی اول، ضعف حکومت مرکزی، افزایش فشارهای اقتصادی، نارضایتی عمومی و تبعات ناشی از آن سبب شد، جنبش هایی مسلّحانه در ایران شکل گیرد. در این میان جنبش جنگل و قیام کلنل محمد تقی خان پسیان از مهم ترین این جنبش ها به شمار می رفتند. در این رساله سعی بر این است که این دو جنبش به لحاظ رهبری، ایدئولوژی و روش های مبارزه به صورت تطبیقی مورد مطالعه و بررسی قرار گیرند تا شباهت ها و تفاوت های آن ها در این زمینه ها مشخص گردد. میرزا کوچک، رهبری روحانی، منعطف و متکی بر نفوذ معنوی، ولی کلنل پسیان یک افسر نظامی با سوابق تحصیل در اروپا و معتقد به اصول نظامی بود. هر دو رهبر خواهان اصلاحات سیاسی و اجتماعی بودند. اما میرزا کوچک خان فردی ملّی مذهبی و پیرو عقاید اتّحاد اسلام امّا کلنل پسیان بر مفاهیم ملّی گرایی تأکید بیشتری می ورزید. او بر این اساس حزب ملّی را در خراسان تأسیس کرد. این تفاوت دیدگاه ها سبب شد تا آنان مواضع مختلفی در قبال رویدادهای ایران، نظیر کودتای 1299 و هجوم ایدئولوژی سوسیالیستی و ارتش سرخ، اتّخاذ کنند. با این همه هر دو جنبش در برابر فشارهای خارجی و حکومت مرکزی گاه رفتارهای منفعلانه ای بروز می دادند و گاهی نیز ضعف رهبری مانع ایجاد انسجام در تشکیلات سیاسی آنان می گردید. با بررسی عناصر و مفاهیم ساختاری و نظری دو جنبش در حوزه های یاد شده، نقاط قوّت و ضعف و نیز برخی علل ناکامی آنان آشکار خواهد شد.

First 15 pages

Signup for downloading 15 first pages

Already have an account?login

similar resources

میرزا کوچک خان (رهبر نهضت جنگل )

میرزا یونس رشتی (معروف به میرزا کوچک) فرزند میرزا بزرگ به سال 1298 هجری قمری در یک خانواده متوسط گیلانی به دنیا آمدو در یازدهم آذرماه 1300 شمسی (در چهل و یک سالگی) از دنیا رفت. وی نخستین سالهای عمرش را در مدرسه حاج حسن واقع در صالح آباد رشت و مدرسه جامع (که آنوقتها رونقی داشتند) به آموختن صرف ونحو و تحصیلات دینی گذراند. مدتی هم در تهران در مدرسه محمودیه اقامت داشت و با این مقدمات قاعدتا می بای...

full text

بررسی نقش کلنل محمدتقی خان پسیان در نبرد همدان علیه قوای قزاق و نیروهای بیگانه در جنگ بین الملل اول (1292- 1296ش/1914-1918م)

میدان های بزرگ زمینه ساز مناسبی برای ظهور استعدادها و شخصیت های بزرگ می باشند. جنگ جهانی اول فرصتی برای درخشش افرادی چون محمدتقی خان پسیان فراهم کرد. در دوران جنگ جهانی اول محمدتقی خان در همدان مأموریت داشت تا به عنوان رییس ژاندارمری این شهر امنیت همدان را تضمین کند. محمدتقی خان بنا بر وظیفه ای که داشت به ناچار قزاق های روسی را که مرتکب اعمال زشت در همدان می شدند از شهر بیرون کرد. این اتفاق به ...

15 صفحه اول

میرزا کوچک خان (رهبر نهضت جنگل )

میرزا یونس رشتی (معروف به میرزا کوچک) فرزند میرزا بزرگ به سال 1298 هجری قمری در یک خانواده متوسط گیلانی به دنیا آمدو در یازدهم آذرماه 1300 شمسی (در چهل و یک سالگی) از دنیا رفت. وی نخستین سالهای عمرش را در مدرسه حاج حسن واقع در صالح آباد رشت و مدرسه جامع (که آنوقتها رونقی داشتند) به آموختن صرف ونحو و تحصیلات دینی گذراند. مدتی هم در تهران در مدرسه محمودیه اقامت داشت و با این مقدمات قاعدتا می بای...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان - پژوهشکده گیلان شناسی

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023